اگر می خواهید آموزش تعمیرات کامپیوتر یا تعمیرات لپ تاپ را دنیال کنید بهتر است که با قطعات کامپیوتر بیشتر آشنا شوید. در این مطلب به کارت گرافیک و انواع آن اشاره شده است که با توجه به این موارد می توانید در آموزش تعمیرات کارت گرافیک موفق تر باشید.

در دنیای کامپیوتر و لپ تاپ ، کارت گرافیک ها به دو دسته تقسیم می شوند :

کارت گرافیک های مجتمع یا یکپارچه یا onBoard به آن دسته از کارت گرافیک هایی اشاره دارد که به همراه پردازشگر ( CPU ) در یک تراشه جای گرفته اند . این دسته از کارت گرافیک ها قدرت کافی برای انجام کارهای گرافیکی سنگین و بازی های روز را ندارند ( حتی در بهترین مدل های آن ) و بیشتر برای کسانی مناسب است که قصد صرف هزینه زیاد را ندارند و به گرافیک بالا نیازی ندارند. گرافیک onboard برای دیدن فیلم و ادیت های ساده در Paint مورد استفاده قرار می گیرد.

کارت گرافیک های مجزا یا کارت گرافیک های جداگانه، به آن دسته از کارت گرافیک هایی گفته می شود که قسمتی جدا از برد اصلی لپ تاپ یا کامپیوتر شما را اشغال کرده اند و دیگر در تراشه اصلی جای ندارند. کارت گرافیک جداگانه، خود دارای حافظه  RAMجداگانه ای با نام VRAM  می‌باشد که هسته پردازشی جداگانه با فرکانس متغیر دارد و برای اجرای کارهای گرافیکی سنگین و بازی های روز استفاده می‌شود.

مادربورد لپ تاپ از نظر نوع گرافیک دو نوع هستند :

برخی از لپ تاپ ها فقط دارای گرافیک مجتمع)  گرافیک (OnBoard هستند . گرافیک OnBoard بر روی لپ تاپ نشان دهنده این است که لپ تاپ مناسب کارهای گرافیکی نیست و بیشتر برای اموری مانند تماشای فیلم، پردازش کلمه با Word، امور حسابداری و …است و نمی توان با آن کارهای گرافیکی و بازی های روز را انجام داد .

دسته دیگری از لپ تاپ ها هم دارای گرافیک OnBoard می‌باشند هم گرافیک جداگانه ای بر روی مادربرد دارند. این دسته از لپ تاپ ها در دسته لپ تاپ های قوی قرار میگیرید و برای کارهای گرافیکی مورد استفاده قرار می گیرند. در این دسته از لپ تاپ ها ، اگر پردازندهAMD باشد ، گرافیک مجزای آن نیز AMD می باشد و اگر پردازنده اینتل باشد، گرافیک آن معمولا NVIDIA است . البته در بازار می توان لپ تاپ هایی را یافت که با پردازنده اینتل ، از گرافیک AMD استفاده کنند اما تعداد آن ها کم است .

یکی از مواردی که در تعمیرات کارت گرافیک باید به آن توجه کرد این است که کارت گرافیک شما به طور حتم از NVidia Optimus یا AMD Enduro  بهره ببرد. این قابلیت ها به تعویض خودکار بین کارت گرافیک OnBoard یا یکپارچه با کارت گرافیک اصلی در لپ تاپ ها و کامپیوترها کمک می کند و در مواقعی که پردازش کمتر یا بیشتری مورد نیاز است خود به خود بین یکی از این پردازنده ها سوییچ می کند . البته در بسیاری موارد سیستم عامل لپ تاپ یا کامپیوتر خود بین کارت گرافیک های موجود سوییچ می کند. اما پشتیبانی از چنین برنامه هایی کار را برای سیستم عامل و کاربر بسیار آسانتر می کند .

در آٖموزش تعمیرات کارت گرافیک به شناختن کارت گرافیک نیز پرداخته می‌شود که برای این کار باید به دو رقم سمت چپ آنها توجه کنید. رقم اول از چهار رقم سمت چپ نشان دهنده نسل پردازنده گرافیکی (GPU) ، و رقم دوم نیز نشان دهنده قدرت آن است. عدد های بین ۰ تا ۲ مربوط به کارت گرافیک های ضعیف و کم مصرف، ۳ تا ۷ به کارت گرافیک های متوسط و میان رده، و ۸ و ۹ مربوط به کارت گرافیک های قوی است. حرف  M ، در کنار نام کارت گرافیک اشاره به موبایل یا قابل حمل بودن و مخصوص لپ تاپ بودن آنها دارد. دو رقم آخر نیز به مولفه های گوناگونی بستگی دارد که تا کنون درک دقیقی از آنها به دست نیامده است .

به عنوان مثال :

گرافیک GT740m

۷ نشان دهنده نسل گرافیک است که هرچه نسل گرافیک ها بالاتر برود این رقم نیز بالاتر است. این نشان دهنده این است که گرافیک شما جدید تر و بروز تر است .

۴ نشان دهنده قدرت پردازش و رندر گیری کارت گرافیک است که هرچه بیشتر باشد قدرت پردازش بالاتری را به کارت گرافیک میدهد . اما باید توجه داشت که قیمت کارت گرافیک را به میزان بیشتری بالا می برد .

۰ که رقم آخر است معمولا در همه گرافیک های نسل اول هر دسته موجود می باشد که اگر تغییراتی در آن دسته ایجاد شود به جای ۰ عدد ۵ قرار می گیرد. مثلا GT745m اصلاح شده نسل خودش می باشد.

اگر میخواهید لپ تاپ با گرافیک بالا یا کارت گرافیکی قوی برای کامپیوتر خود انتخاب کنید باید به مولفه های کارت گرافیک توجه داشته باشید. در زیر مفصل به این موضوع پرداخته ایم که آشنایی با این موارد شما را در آموزش تعمیرات کارت گرافیک یاری خواهد کرد.

ویدئو رم (Video RAM) که به اختصار VRAM نامیده می شود ، حافظه یا فضایی است که به صورت اختصاصی برای گرافیک در نظر گرفته می شود . اولین چیزی که هنگام خرید کارت گرافیک به گوشتان میخورد میزان حافظه VRAM یا گنجایش آن است که معادل ۱ گیگابایت ، ۲ گیگابایت یا بیشتر است .مثلا : لپ تاپی با ۲ گیگ گرافیک که این ۲ گیگ همان VRAM است. هرچند اهمیت VRAM  زیاد است اما این به این معنی نیست که گرافیکی که از VRAM بالایی برخوردار است یک غول مخصوص بازی است. علت هم این است که اساسا  Vram بافر فریم هاست اما آنچه تک تک تصویرها و فریم ها را رِندر می کند هسته پردازشی کارت گرافیک است. پس همواره لزومی به خرید کارت گرافیک با ظرفیت بالا و صرف هزینه بالا نیست .

کارت های گرافیک با پیشرفت تکنولوژی ، بروز شده اند و دارای انواع خاصی هستند. DDR2، DDR3  و GDDR5 دسته هایی از کارتهای گرافیک هستند که امروزه بیشتر استفاده می شوند . DDR3 و GDDR5 نسبت به باقی مدل ها از محبوبیت بیشتری برخوردار هستند. تفاوت این مدل ها در میزان باس مموری (Mrmory Bus) آنهاست. Shader  بخشی از پردازشگر گرافیکی است که برای برخی از محاسبات گرافیکی پردازشگر به کار می رود. بالا بودن این قسمت از کارت گرافیک نیز کمک می کند تا پردازش ها با سرعت بیشتر انجام شود .

بالابودن سرعت فرکانس در پردازنده گرافیکی (GPU) باعث می شود که در کارت گرافیک خود سرعت پردازشی بیشتری داشته باشید. یکسان بودن مدل کارت گرافیک به معنی این نیست که فرکانس آن ها هم یکسان است. گاهی یک کارت گرافیک با فرکانس های متفاوت تولید می شود. همچنین ممکن است که یک کارت گرافیک با Vram پایین تر و فرکانس بالاتر سریعتر از یک کارت گرافیک با حافظه بالاتر عمل کند .

به استفاده همزمان از دو کارت گرافیک یا بیشتر در محصولات NVIDIA به اختصار SLI و در محصولات AMD ، CrossFire نامیده می شود . به این کار Dual Graphic یا کارت گرافیک دوگانه می گویند و برای زمان هایی که کارت گرافیک اصلی و تکی جوابگوی نیازهای کاربر نباشد توصیه می شود . پردازشی که در این کارت گرافیک ها استفاده می شود ، پردازش موازی است و با استفاده از تکنولوژی های بالا این گرافیک ها می توانند به صورت موازی با هم کار کنند . مثلا یک گرافیک مامور ساختن سایه ها و دیگری مامور ساخت رنگ می شود و به این ترتیب سرعت پردازش را بالا  می برند .

 

یک پلتفرم یا واسط برنامه نویسی است که  توسط شرکت مایکروسافت ایجاد و پشتیبانی می شود . این محیط برنامه نویسی به تولیدکنندگان و برنامه نویسان کمک می کند که بهتر و راحت تر به امکانات و منابع سیستم دسترسی پیدا کند . نکته مهم در رابطه با دایرکت ایکس یا دیرکت ایکس این است که سخت افزار شما توانایی خواندن دستورات این محیط برنامه نویسی را داشته باشد . اگر لپ تاپ شما آخرین ورژن دایرکت ایکس (DirexX) را پشتیبانی نمی کند ، به این معنی نیست که نمی توانید از آن نرم افزار یا بازی استفاده کنید ؛ بلکه تنها امکاناتی از آن در سیستم شما غیر فعال می شود .

مانند DirectX نام واسط برنامه نویسی سه بعدی و رابط کاربری است که توسط تولیدکنندگان سخت افزار به خوبی پشتیبانی می شود و به دلیل راحتی و قابلیت افزودن امکانات باب میل سازندگان توسعه یافته است . Open GL پلتفرم و زبان برنامه نویسی مستقلی است که به راحتی در سیستم های مختلف قابل بهره برداری است و بخشی از ویندوز ، مک ، لینوکس و بسیاری سیستم عامل های دیگر محسوب می شود .

Open GL علاوه بر نقش بسیار مهمی که در ویندوز ایفا می کند ، به عنوان پلتفرم برنامه نویسی در کنسول های بازی مانند ایکس باکس ۳۶۰ ، PS3 و بازی های مک مورد استفاده قرار می گیرد. استفاده از کارت گرافیکی که Open GL را پشتیبانی کند بسیار خوب است اما به این شرط که برنامه هایتان هم به خوبی از قابلیت های این زبان استفاده کرده باشند.

تمام موارد ذکر شده از جمله نکات مهمی است که در کارت گرافیک برای تعمیرات لپ تاپ یا تعمیرات کامپیوترمورد توجه قرار می گیرند که با توجه به این موارد می توان با آموزش تعمیرات کارت گرافیک این بحث را به صورت تخصصی دنبال کرد.